Nextcloud upgrades verlopen meestal zonder problemen, maar niet elke keer. Krap vier jaar terug had ik problemen met de upgrade van NC18 naar NC19: de database was gegroeid tot 440 GB, wat moeite gaf (timeout) bij de backup. In dat geval bleek het gros van de database te bestaan uit cache van externe bestanden; na truncate (truncate oc_filecache;) van de tabel verliep de upgrade zonder problemen.
Nu een aantal versies later: de upgrade van Nextcloud 27 naar Nextcloud 28 wil niet. Aan het begin van het jaar heb ik het eens geprobeerd, zonder succes, en een rollback gedaan naar het snapshot van juist daarvoor.
Ondertussen is Nextcloud 29 al een tijdje beschikbaar en raakt NC27 ‘unsupported’. In de hoop dat mogelijke bugs gevonden zijn, heb ik opnieuw een upgrade gestart. Helaas weer zonder succes.
Tweede poging
Deze stappen heb ik genomen:
Alle systeemcomponenten bijwerken : apt upgrade && apt update -y
Alle NC-apps bijwerken naar de laatste versie via admin login –> gezichts-menu –> Apps –> Your apps en dan “Upgrade all”
Controleren welke apps nog geen ondersteuning hebben in de nieuwe Nextcloud. Er is zo’n lijstje voor unsupported apps in NC29, maar voor NC28 heb ik dat niet kunnen vinden. Er zijn geen apps actief die in dat lijstje voorkomen
Shutdown container in Proxmox ; voor snapshots is dat niet nodig, maar om een consistente staat van de databases de garanderen lijkt het me een goed idee
Create snapshot in Proxmox en start de container
Log in in Yunohost en start de upgrade van Nextcloud
Yunohost creeert eerst een backup
Voert de upgrade uit
Klapt op “App ‘Text file editor’ not supported in NC28”, of iets in die geest
Probeert een restore van de backup uit te voeren
Restore hangt op “Restoring the MySQL database”
Shutdown container in Proxmox
Restore container snapshot in Proxmox
Start container
Anders dan de ‘unsupported app’-melding heb ik de specifieke fout niet kunnen herleiden; door de restore van het snapshot is de logging niet meer beschikbaar.
Omdat de restore mislukt, is er geen Nexctloud beschikbaar. Het is aantrekkelijk om het snapshot van voor de mislukte upgrade terug te zetten, maar daarmee vervallen tussentijdse wijzigingen: conceptversies van deze blogpost bijvoorbeeld, of tussentijds binnengekomen emails.
Logging doorzoeken
In willekeurige volgorde valt op in de logging, om verder uit te zoeken:
Bij de upgrade:
DEBUG - An unhandled exception has been thrown: DEBUG - Error: Undefined constant OCA\Keeweb\Migration\RegisterMimeType::CUSTOM_MIMETYPEALIASES in /var/www/nextcloud/apps/keeweb/lib/Migration/RegisterMimeType.php:25
Bij de restore:
DEBUG - Checking smb.conf with testparm WARNING - Load smb config files from /etc/samba/smb.conf WARNING - Loaded services file OK. WARNING - Weak crypto is allowed WARNING - Server role: ROLE_STANDALONE
Gezien het beperkte aantal emails en m’n offline kopie van deze tekst, is restore van het snapshot de snelste weg naar een nieuwe poging. Ik verwijder daarvoor eerst de Keeweb-app. De Keeweb-app heeft nooit gewerkt, maar ook nooit in de weg gezeten; het is de enige foutmelding in het upgrade-log.
Er zou een werkende versie van de app moeten zijn, hoewel er nu bij de app vermeld staat dat er upstream, bij Keeweb zelf, geen updates zijn sinds 2021. Na disable+remove van Keeweb sla ik het concept op en maak ik een nieuw snapshot, klaar voor een vierde poging.
Vierde poging
De vierde poging komt verder; de upgrade naar Nextcloud 28 (meer specifiek: 28.0.8 blijkt uit het log) lijkt voltooid: er wordt gemeld dat de upgrade naar Nextcloud 29.0.5 start.
Die upgrade slaagt niet; het log meldt:
InvalidArgumentException: Index name "sa" for table "oc_social_3_stream_act" collides with the constraint on table "oc_social_stream_act".
Update failed
Maintenance mode is kept active
Resetting log level
Ik wacht de restore van de backup niet af; ik controleer of er mail ontvangen is gedurende de update en ga meteen door met een rollback van het snapshot.
Er zijn een paar aanwijzingen te vinden op ’t Net: op de Nextcloud-fora en op de Gitub-pagina van Nextcloud. De oc_social_3_*-tabellen zijn in de loop van de tijd hernoemd naar oc_social_*, zonder “3” in de naam. De social app was al disabled wegens niet compatibel na een eerdere upgrade; ik heb de tabellen meteen verwijderd zoals gesuggereerd in een van de threads:
drop table oc_social_3_action; drop table oc_social_3_actor; drop table oc_social_3_cache_actor; drop table oc_social_3_cache_doc; drop table oc_social_3_client; drop table oc_social_3_follow; drop table oc_social_3_hashtag; drop table oc_social_3_instance; drop table oc_social_3_req_queue; drop table oc_social_3_stream; drop table oc_social_3_stream_act ; drop table oc_social_3_stream_dest; drop table oc_social_3_stream_queue; drop table oc_social_3_stream_tag;
Concept opslaan, snapshot maken en nog eens proberen.
Vijfde poging
Geslaagd! De upgrade van NC27 via NC28 naar NC29 besloeg een kwartier, waarvan het grootste deel voor rekening van de backup van de database kwam.
Er is een niet-fatale waarschuwing,
Warning: File /var/www/nextcloud/config/config.php has been manually modified since the installation or last upgrade. So it has been duplicated in /var/cache/yunohost/appconfbackup//var/www/nextcloud/config/config.php.backup.20240917.184213
Ik meen dat ik de configuratie als read-only gemarkeerd heb; voor de rest moet ik de verschillen erop naslaan.
Bij het oproepen van de site en bij het inloggen heeft Nextcloud geen vervelende verrassingen. Een nieuw jasje en onder de motorkap vast veel gewijzigd, maar aan de buitenkant ‘gewoon’ de bestanden die er altijd al stonden. Fijn.
Door omstandigheden is het de afgelopen jaren drie keer keer nodig geweest mijn workstation in te richten. De eerste keer ging het enkel om uitwisselen van opslagruimte, zoals eerder beschreven.
De al wat oudere C7SIM-Q met eerste generatie i3 voldeed in vrijwel alle opzichten, alleen het maximum geheugen van 16 GB zat zo nu en dan in de weg. Ik heb het bord kunnen vervangen door een X11SSH-LN4F. Ook met i3, maar wel 6e generatie, en 32 GB RAM met uitbreidingsmogelijkheid tot 64 GB. Bovendien is het nu DDR4 ECC geheugen, waar het eerst DDR3 zonder ECC was.
Toen ik het moederbord verving zat er in een van de bestaande volumes iets scheef (ze het eerdere verhaal); de kortste weg naar een werkend systeem was een nieuwe installatie – met UEFI.
Installeren op UEFI geeft me vaak problemen bij het inrichten van de UEFI-partitie, meestal kom ik niet weg zonder installatie naar ‘removable storage’, maar het werkt uiteindelijk wel. Bij dit moederbord niet. Daarbij komt dat het moederbord, met remote management, wat geavanceerder is. Nadeel is dat boot voorbij ‘BIOS’ een stuk langer duurt; troubleshoot kost heel veel tijd.
Uiteindelijk heb ik Debian volledig automatisch laten installeren, met alle opties op default en minimale ingreep in het partitioneren. Daarmee werkte het eindelijk, maar ik had voor een kleine /var-partitie gekozen, waar vrij veel optionele pakketten in terechtkwamen. Zoveel, dat er voor Apt geen ruimte was om nieuwe programma’s te downloaden. Bovendien stond alles op defaultwaarden, met voeten in Fahrenheit en een Amerikaanse tijdzone. Daarnaast stond alles op een SSD die ik niet voor het systeem in gedachten had.
Snel was het wel! Door tien jaar upgrades over te slaan, merk je bij een upgrade veel meer van de vooruitgang. Niet alleen ruim voldoende geheugen (de 16 GB was niet dagelijks een bottleneck), maar vooral sneller geheugen. De CPU heeft geen veel hogere kloksnelheid, maar kan wel sneller schakelen en heeft geavanceerdere functies waardoor bestanden uitpakken bijvoorbeeld veel sneller gaat. Het systeem draaide nu niet op SSD-cached LVM-volumes, maar op LVM-volumes rechtstreeks op een (ouder model, SATA2) SSD.
Het nieuwe moederbord heeft plaats voor een NVMe-reepje. In tegenstelling tot mijn eerste ingeving, 2e-hands een zo klein en goedkoop mogelijk reepje aanschaffen, heb ik er een nieuwe ingeprikt: in veel gevallen zijn de 2e-hands exemplaren duurder dan een nieuwe. Met een paar euro extra bovenop de laagst geprijsde SSD heb ik me verwend met een ouder model Samsung. Met krap 2 TB aan 3-bits TLC NAND is er voldoende ruimte voor systeempartities, home partities, databasepartities en partities voor caching van datavolumes.
Met minimale moeite is de installatie, met UEFI, in een keer geslaagd. Daar zit je dan, in een mum van tijd met een kale installatie. Want snel dat ging het wel! Een flink deel van het TLC NAND wordt als SLC NAND ingezet, om snel de gigabyte aan DDR-geheugen te vereeuwigen. Waarschijnlijk haal ik het maximum er niet uit: de SSD heeft een 4xPCIe3 interface, terwijl de aansluiting op het moederbord er slechts 2 kanalen biedt.
Aanvullende instellingen / applicaties / packages
Todo’s: er zijn wat instellingen te doen en aanvullende packages te downloaden. Installeer eerst de programma’s, anders kun je ze niet inrichten natuurlijk.
Sync-server aanpassen in about:config ; zoeken naar token en vind identity.sync.tokenserver.uri, zet die op https://ffs.osba.nl/ffsync/token/1.0/sync/1.5
Eventueel synchronisatie van autoscroll uitzetten, omdat de defaultwaarde op verschillende platforms niet gelijk is, services.sync.prefs.sync.general.autoScroll op false
Inloggen via de sync-instellingen in Firefox. De eerste keer gebeurt er waarschijnlijk niets (alleen tabs kunnen dan naar een ander apparaat gestuurd worden, maar synchronisatie vindt niet plaats). Tot nu toe kunnen oplossen door alle synchronisatievinkjes uit te zetten, Firefox te restarten, uitloggen uit het Firefox-account, Firefox restarten, en dan weer inloggen. De tweede keer is het niet nodig een bevestigingscode door te geven, maar start de synchronisatie wel. Foutlogs zijn te vinden via about:sync-log, er is ook een sync-extension die daarna info weergeeft op about:sync
Als de sync eenmaal draait, komt er steeds meer mee. Ondertussen niet alleen de wachtwoorden en bookmarks, maar ook open tabs, extensies en inrichting van extensies (zoals bijvoorbeeld de benoemde containers voor de containerplugin).
Momenteel zit nog niet in de sync:
instellingen voor temporary containers
blokkeren van de “login met Google” popup op allerlei websites via uBlock Origin. Om die popups te blokkeren, open ‘My filters’ in de uBlock-instellingen, en voeg daar toe: accounts.google.com/gsi/*
Nextcloud sync instellen
app-password instellen via personal settings –> security –> nieuwe entry maken onderaan de pagina ; de ingevoerde omschrijving zie je later pas, je hebt nu je eigen (getoonde) gebruikersnaam nodig en het random wachtwoord. Houdt ’t wachtwoord even in beeld, niet op ‘Done’ klikken
Nextcloud desktop openen en verbinden met https://online.osba.nl/nextcloud
Kopieer de link (hij opent vanzelf, maar het kan zijn dat de timeout te snel verstrijkt)
Open de link in een incognito-venster (om te voorkomen dat er automatisch ingelogd wordt met de reguliere gebruikersnaam)
Klik op ‘use an app token’, oid (de onderste optie)
Gebruik de eerder aangemaakte credentials
Als het niet werkte, nog een keer proberen. Als het wel werkte volgt er een melding, “Account connected”
Met de sync-client op Android gaat het nog makkelijker: in plaats van handmatig de gegevens invullen en overnemen: maak het app password aan, klik op ‘Show QR code for mobile apps’ en scan de code met je telefoon.
Dolphin
Met de Nextcloud Desktop client wordt synchronisatie geregeld, maar geen integratie. Installeer dolphin-nextcloud om vanuit Dolphin bestanden via Nextcloud te delen.
Voeg onder het Remote-kopje in de “Places” zijbalk een link naar Nextcloud toe via WebDAV en SSHFS. SSHFS geeft snellere toegang en betere integratie aan deze kant van de verbinding, maar wijzigingen worden niet door Nextcloud opgemerkt. WebDAV wordt aan deze kant echt als remote gezien, wat soms voor caching of vertraging zorgt, maar loopt via de Nextcloud-logica. Wijzigingen, verwijderingen en toevoegingen zijn meteen in Nextcloud beschikbaar.
Pas de link aan naar webdavs://online.osba.nl/nextcloud/remote.php/dav/files/wbk om hem in Dolphin te gebruiken. Meteen plakken in de adresbalk, en dan de locatie opslaan werkt het eenvoudigst; het werkt ook via Knetattach (de knop rechtsbovenin het scherm als je in Dolphin op Network klikt, onder remote).
Op welke manier dan ook: soms werkt het in ene keer, soms werkt het totaal niet. Deze keer is het een “totaal niet”-geval. Troubleshoot gaat erg moeizaam; Dolphin noch Knetattach geven enige feedback naast “The file or folder … does not exist” (Dolphin) of “Unable to connect to server. Please check your settings and try again.” Een enkele keer lijkt het proces een stap verder te komen: dan volgt er een vraag of ik zeker weet dat ik wil inloggen op Nextcloud, om vervolgens alsnog te vertellen dat de file or folder does not exist.
De “bookmark” in Dolphin’s places-balk heb ik uit de settings van de oude installatie gehaald (~/.local/share/user-places.xbel)
Mogelijk zit de KWallet-entry voor Nextcloud-Desktop in de weg. Die client logt in met een app-password, maar in KWallet lijkt het een reguliere user/pass combinatie. Misschien geeft KWallet onder water het verkeerde wachtwoord (of het goede wachtwoord, maar via het verkeerde mechanisme) aan Dolphin en Knetattach door, zonder daar feedback over te geven. Na sluiten van zowel de wallet als de NC-client lukt het echter nog steeds niet. Wordt vervolgd.
Vervolg op een nieuwe laptop: inloggen op Nextcloud via Dolphin werkt op bovenstaande wijze meteen, althans, als ik het adres rechtstreeks invoer in de locatiebalk van Dolphin. Deze keer heb ik voor Nextcloud Desktop (expres) geen app-password gebruikt.
Toevoegen als “Network” entry via knetattach loopt nu op een andere manier stukt: het proces hangt een kleine minuut (popup “examining”), geeft dan “Failed, application closed unexpectedly”. Als ik knetattach uitvoer in een konsole venster, zie ik fouten en waarschuwingen voorbijkomen. Die specifieke meldingen zijn misschien geen probleem, maar er zijn wel eerder bugs gemeld op bugs.kde.org die spelen in mijn versie. Met Debian stable zit ik niet direct op de bleeding edge wat betreft KDE-ontwikkelingen, ik laat een bugmelding achterwege.
De genoemde workaround werkt echter ook voor WebDAV! Dus:
Open een tweede tab in Dolphin
Log daarmee in op Nextcloud, in de webdavs://user@domain-notatie
Bevestig dat je inderdaad als die gebruiker wil inloggen, en zet het vinkje om niet herinnerd te worden; geef je wachtwoord en wacht tot de directory geladen is
Start nu de knetattach-activiteiten om een locatie toe te voegen
Waar initieel de boel bleef hangen door de in de bugmelding genoemde loop, ontstaat nu die loop niet meer omdat we al akkoord gegeven hebben
Pak het release file uit en (in het geval van KDE) gooi de bestanden in de fontmanager om ze te installeren.
Mountpoints inrichten
Voorheen waren datapartities zoals voor foto’s en video’s rechtstreeks in m’n home-directory gemount. Ik mount ze nu in een gebruiker-agnostische directory, en bind-mount ze lokaal.
De eerder o-zo-mooi ingerichte LVM is goed over te dragen, ware het niet dat:
ik een van de fysieke volumes een beetje verziekt heb
de tools om LVM te beheren na x jaar anders verpakt zijn en sommige binaries lijken te ontbreken; vgchange -ay data had LVM klachten:
root@fractal:~# vgchange -ay data
/usr/sbin/cache_check: execvp failed: No such file or directory
WARNING: Check is skipped, please install recommended missing binary /usr/sbin/cache_check!
/usr/sbin/thin_check: execvp failed: No such file or directory
WARNING: Check is skipped, please install recommended missing binary /usr/sbin/thin_check!
14 logical volume(s) in volume group "data" now active
Het ontbrekende pakket blijkt thin-provisioning-tools
(Eenmalige todo’s: boeken en bieb naar data, geenmuziek naar home)
Keyboard
Ctrl+Alt+Backspace om X de nek om te draaien: advanced keyboard tab in KDE settings:
Alternatief: Alt+SysRq+k
Systeeminstellingen
Netwerk
Twee NIC’s samen laten werken als bond0. Met het vernietigen van de root-directory is de configuratie in /etc/network/interfaces helaas verloren gegaan. Er staat nog een todo op het lijstje, “/etc in git onderbrengen”, maar dat helpt nu niet.
De nieuwerwetse huidige installatie heeft autoconfig voor netwerk, waarschijnlijk via networkmanager. nmcli kan bonding interfaces aanmaken. De man-pages van nmcli zijn erg uitgebreid maar daar kan ik niet eenvoudig de bond-syntax terugvinden. Er is onder andere documentatie te vinden bij Red Hat en bij Gnome; die bij Red Hat heeft meer diepgang, die bij Gnome geeft passende voorbeelden.
# nmcli connection add type bond con-name bond0 mode 6
Connection 'bond0' (cf29cf16-692b-4925-95fd-0102aa758cc0) successfully added.
# nmcli device status
DEVICE TYPE STATE CONNECTION
eno2 ethernet connected Wired connection 1
eno1 ethernet disconnected --
eno3 ethernet unavailable --
eno4 ethernet unavailable --
lo loopback unmanaged --
# nmcli connection add type ethernet slave-type bond con-name bond0-port1 ifname eno1 master bond0
Connection 'bond0-port1' (1a8cdccb-1363-40f5-b9aa-072936ca1544) successfully added.
# nmcli device status
DEVICE TYPE STATE CONNECTION
eno2 ethernet connected Wired connection 1
nm-bond bond connected bond0
eno1 ethernet connected bond0-port1
eno3 ethernet unavailable --
eno4 ethernet unavailable --
lo loopback unmanaged --
Aanmaken van een bonded interface ondersteund de networkmanager-GUI (nog?) niet, maar onderhoud/beheer ervan wel. Nadat eno1 aan bond0 gehangen was hierboven, maakte nm de verbinding actief. In de GUI heb ik ‘Wired connection 1’ verwijderd om geen verrassingen te krijgen bij het koppelen van eno2 aan bond0:
# nmcli device status
DEVICE TYPE STATE CONNECTION
nm-bond bond connected bond0
eno1 ethernet connected bond0-port1
eno2 ethernet disconnected --
eno3 ethernet unavailable --
eno4 ethernet unavailable --
lo loopback unmanaged --
# nmcli connection add type ethernet slave-type bond con-name bond0-port1 ifname eno2 master bond0
Warning: There is another connection with the name 'bond0-port1'. Reference the connection by its uuid '67af71f7-f7b5-4f50-a02e-0fcfa4910960'
Connection 'bond0-port1' (67af71f7-f7b5-4f50-a02e-0fcfa4910960) successfully added.
# nmcli device status
DEVICE TYPE STATE CONNECTION
nm-bond bond connected bond0
eno1 ethernet connected bond0-port1
eno2 ethernet connected bond0-port1
eno3 ethernet unavailable --
eno4 ethernet unavailable --
lo loopback unmanaged --
Oepsie… opdracht hergebruikt, maar slechts deels aangepast (Warning: there is another connection with the name 'bond0-port1'). Bij de eerste poging om de poort uit bond0 te trekken, heb ik de volledige bond verwijderd. Na opnieuw toevoegen is de status nu:
# nmcli device status
DEVICE TYPE STATE CONNECTION
nm-bond bond connected bond0
eno1 ethernet connected bond0-port1
eno2 ethernet connected bond0-port2
eno3 ethernet unavailable --
eno4 ethernet unavailable --
lo loopback unmanaged --
Losse todo’s:
SSH sleutels kopieren – het wordt afgeraden om dezelfde sleutels op meerdere systemen te gebruiken, maar hier wordt het oude systeem uit de vaart gehaald. Na overzetten van het private/public keypair werken de SSH-verbindingen meteen weer.
Toegang tot seriele interfaces, zoals /dev/ttyACM0 voor Arduino, ESP of toetsenbord
…
Blogpost nalopen op slordigheden en bijwerken met de laatste inzichten; eerst maar uit concept halen om er makkelijk bij te kunnen. Bij deze!
Normaliter hebben Yunohost-gebruikers geen SSH-toegang. Zodoende is het lastig om de bestanden via SSHFS te benaderen. Om de bestanden via SSHFS te benaderen, zijn er twee dingen aan te passen.
SSH toegang beschikbaar maken voor de gebruiker
Toegang op bestandsniveau regelen voor die gebruiker via ACL
1 – SSH toegang
Via het Yunohost forum werd ik gewezen op de SSH-toegang die vanaf (ongeveer) versie 4.2 van Yunohost uitgedeeld kan worden. Ik gebruik voor SSH toegang een afzonderlijke gebruiker, die naast SSH-toegang, geen applicaties toegewezen krijgt.
Via ‘Manage groups and permissions’ kun je SSH-toegang toewijzen:
2 – ACL’s
Via access control lists kun je extra rechten toekennen aan bestanden, naast de reguliere eigenaar/groep/iedereen rechten op bestandsniveau.
De toegangsrechten van Yunohost zijn erg nauw gedefinieerd. Via het bestandssysteem kun je als gebruiker niet bij je eigen bestanden die in Nextcloud staan, en Nexctloud kan niet bij je bestanden in je home-directory. De admin-gebruiker kan ook maar beperkt bij verschillende bestanden komen, alleen root kan overal bij.
Om via de gebruiker met SSH toegang de bestanden uit Nextcloud te benaderen, moeten die vrijgegeven worden via ACL. Hoe dat gaat, heb ik in dezelfde forumthread gepost:
Er is telkens een regel voor de nieuwe default (met -d), en dezelfde voor de rechten op de bestaande bestanden. Daarnaast telkens een recursieve regel (-R) voor de data-directory van gebruiker boudewijn, en een niet-recursieve op de huidige directory (/home/yunohost.app/nextcloud/data/). Setfacl heeft -m nodig, daarmee geef je aan dat het een wijziging/modificatie is.
Synchronisatie
Zolang je via SSHFS enkel bestanden leest, blijft alles werken zoals vanouds. Als je ook bestanden wegschrijft via SSHFS, loopt die actie buiten Nextcloud om. Het bestand wordt daardoor niet in Nextcloud geregistreerd, en is daarvandaan niet zichtbaar. Er is een OCC-opdracht om de opslagruimte te scannen op wijzigingen en de database bij te werken.
WebDAV
Om het toevoegen van bestanden, en alle wijzigingen aan bestanden, meteen in Nextcloud beschikbaar te maken, moet de verbinding via WebDAV gemaakt worden. Het werkt minder snel, maar wordt op meer platformen ondersteund dan SSHFS.
Geen idee meer bij welke upgrade het speelde (NC18 naar NC20?), maar:
An exception occurred while executing 'ALTER TABLE oc_social_3_stream ADD nid BIGINT UNSIGNED DEFAULT NULL, ADD chunk SMALLINT UNSIGNED DEFAULT 1 NOT NULL': SQLSTATE[42000]: Syntax error or access violation: 1118 Row size too large. The maximum row size for the used table type, not counting BLOBs, is 8126. This includes storage overhead, check the manual. You have to change some columns to TEXT or BLOBs
opgelost met:
su mysql
mysql
show databases;
use nextcloud;
show columns from oc_social_3_stream;
exit ;
cd /var/www/nextcloud/
chmod +x occ
sudo -u nextcloud ./occ maintenance:repair
Wat doet het nog? Een webserver bestaat uit een toren van losse systemen. Als een van de systemen het niet doet, stort de rest van de toren in. Vanaf de fundamenten naar boven zijn de bouwstenen die je het makkelijkste kunt controleren:
Staat ‘ie aan?
Kun je zelf alleen controleren als hij bij je thuis staat
Geeft het appparaat levenstekenen?
Kun je zelf alleen controleren als hij thuis staat
Hangt er ook vanaf wat voor appaatje je hebt
Orange Pi Zero: met seriele poort, verhaal voor een andere keer
Oude laptop: iets typen of muis bewegen
Reageert de server op pings? In het geval van osba.nl:
ping 80.127.182.180
ping 2001:985:b79a:1:6d21:81ff:a52e:6f3
ping -4 osba.nl
ping -6 osba.nl
Kun je met SSH in de server komen?
ssh admin@domeinnaam.nl
Werkt de admin-pagina nog?
ga naar het IP van je server; je kunt het vinden via ping. Bijvoorbeeld:
https://[2001:985:b79a:1:6d21:81ff:a52e:6f3]
https://80.127.182.180
https://osba.nl/yunohost/admin
Als het werkt via het IP-adres, krijg je een beveiligingswaarschuwing vanwege het certificaat (SSL of TSL). Als je browser het toestaat, kun je verder gaan met de onveilige instelling. Als je het certificaat bekijkt en je weet dat het bij je server hoort kun je ook inloggen.
Kun je inloggen op de gebruikerspagina?
Ga naar het reguliere login-adres voor Yunohost,
https://osba.nl/yunohost/sso/
Wat nu?
Het hangt er vanaf hoe ver je gekomen bent. Per nummertje:
Het makkelijkste is natuurlijk als de server gewoon thuis staat en je de stroom kunt controleren. Als het apparaatje aan een batterij hangt, kan het maar zo zijn dat er een paar dagen eerder een stekker uitgetrokken is, en dat je het nu pas merkt.
Kijken of er iets gebeurt gaat eigenlijk hetzelfde als met een laptop, mobiele telefoon of een computer. Vastlopen kan gebeuren als de voeding van de Orange Pi net niet sterk genoeg is. Hij gaat dan wel aan, maar eigenlijk doet ‘ie het voor de helft niet.
Ping kun je voor het hele internet (en alle apparaten thuis) gebruiken om te kijken of ze bereikbaar zijn op het netwerk. Het commando stuurt een berichtje voor het apparaat dat je noemt, en als dat apparaat het ontvangt, stuurt het een antwoord terug. Zo ziet het er bijvoorbeeld uit:
ping -4 osba.nl PING osba.nl (80.127.182.180) 56(84) bytes of data. 64 bytes from online.osba.nl (80.127.182.180): icmp_seq=1 ttl=64 time=0.457 ms 64 bytes from online.osba.nl (80.127.182.180): icmp_seq=2 ttl=64 time=0.092 ms
Je kan een ping sturen naar een IP-adres of naar een domeinnaam. In het geval van IP-adres, kan het een van versie 4 (vier blokjes cijfers met een punt ertussen) of van versie 6 (heel veel cijfers en letters met dubbele punten ertussen) zijn. Daarom de verschillende voorbeelden. Voor computers zijn de IP-adressen het makkelijkste. Voor domeinnamen is een extra stap via DNS nodig. Elke extra stap is een stap die kan mislukken. Als je server reageert op ‘ping domeinnaam’, dan werkt het ook met minstens een van de twee IP-versies. Andersom hoeft niet. Als het wel werkt met het IP-adres, maar niet met de domeinnaam, dan is er een probleem met DNS. Voor alle Yunohosts die ik zelf ingericht heb, gaat DNS via your-webhost.nl (met een gebruikersnaam met qb….) of via dns.he.net (met de gebruikersnaam die daar bij hoort)
Als er een reactie op de ping terugkomt, kun je proberen om met SSH in te loggen. Dat gaat met: ssh admin@domeinnaam Je logt in met het wachtwoord dat je ook voor de admin-pagina van Yunohost gebruikt (de witte pagina, met de instellingen).
Misschien is het voldoende om het systeem opnieuw op te starten. Gebruiker ‘admin’ mag dat niet, maar gebruiker ‘root’ mag dat wel. Type: sudo reboot en dan enter. De verbinding wordt verbroken. Als dat genoeg was, dan is even later je website weer terug.
Als dat niet genoeg was, dan wordt het wat lastiger. Misschien staat er iets in het logboek waarmee je op internet een oorzaak kunt vinden. Type: sudo tail -f /var/log/messages … en dan enter. De laatste regels van het logboek komen nu tevoorschijn. Als de server nog ergens mee bezig is, dan komt er een regeltje bij. Je kan stoppen met kijken door ctrl-c in te drukken. Verhaal voor een andere keer.
Soms doet de normale loginpagina het niet, maar de adminpagina het nog wel. Je kan vanuit de adminpagina naar de diagnosepagina gaan. Dat is ook nog wel een beetje lastig, maar makkelijker te lezen dan de berichten rechtstreeks in het logboek. Ik ga er nu niet verder op in.
Als we zover gekomen zijn zonder problemen, dan zou eigenlijk de website gewoon moeten werken. Probeer in te loggen op de zwarte pagina met de gekleurde blokjes. Als je standaaard naar een blog of andere pagina gaat, dan moet je achter het adres ‘/yunohost’ typen, bijvoorbeeld https://osba.nl/yunohost Je kan dan de verschillende apps proberen, om te zien of ze het allemaal niet doen, of dat er bijvoorbeeld een probleem is met alleen WordPress of alleen met Nextcloud.
Dat was een lang verhaal. Vaak als er een niet te groot probleem is, kun je met deze stappen de oorzaak vinden en verhelpen.
Software bijhouden
Als alles het doet dan is dat fijn. Maar het is wel belangrijk om bij te blijven met beveiligingsupdates. Sommige beveiligingsupdates worden door Yunohost zelf gedaan. Om volledig bij te werken, en ook nieuwe functionaliteit beschikbaar te maken, kun je het systeem bijwerken via de admin-pagina of via SSH.
update via admin-pagina
Een van de menupunten op de admin-pagina is systeem-update. Als je die aanklikt, wordt infomatie over alle updates opgehaald en weergegeven.
Daarna kun je kiezen of je het systeem wil bijwerken of de apps. In het laatste geval kun je ze ook een-voor-een bijwerken. Soms is dat nodig omdat de bovenste een probleem heeft bij de update, en de rest niet in een rijtje afgewerkt wordt. Soms wil je juist weer snel alleen het onderste programma bijwerken.
Bovenin de pagina wordt weergegeven bij welke stap van de upgrade Yunohost is: downloaden van de nieuwe versie, backup maken, installeren, etc. Daar wordt ook een berichtje gegeven als de upgrade klaar is, of als er juist iets fout gaat.
Update via SSH
Inloggen met SSH kan met een SSH-programma op je computer of op je telefoon, of via “Terminalscherm in je browser / shell in a box”. Je logt in met admin en het wachtwoord van admin (er komen bij het wachtwoord geen sterretjes of balletjes in beeld, dus gewoon typen en enter drukken).
Daarna kun je met drie commando’s het systeem bijwerken, telkens met enter achteraan de regel:
Laatst werkte Nextcloud niet meer na een upgrade. Bij het openen van Nextcloud werd een melding over onderhoudsmodus / maintenance mode getoond.
Het bleek dat Nextcloud na de update een nieuwe versie van een programmeertaal nodig had (PHP 7.3 ipv PHP 7.0). De upgrade dat wel de nieuwe versie van PHP geinstalleerd, maar gebruikte standaard nog versie 7.0. Daardoor lukte het me niet om de onderhoudsmodus te deactiveren:
gaf een foutmelding. Ik heb PHP handmatig laten wijzen naar versie 7.3 met sudo update-alternatives –set php /usr/bin/php7.3 , maar achteraf gezien had ik misschien moeten proberen de aanroep van PHP aan te passen ( dus sudo -u nextcloud /usr/bin/php7.3 /var/www/nextcloud/occ maintenance:mode –off ), dat merk ik vast later weer. Nextcloud doet het in ieder geval weer, en de rest van het systeem ook.
Het resultaat van deel I was dat ik gebruikers op dezelfde server kon vinden: iedereen die een account op online.osba.nl heeft. Leuk, maar dat was niet wat ik voor ogen had. De afgelopen weken heb ik zo nu en dan een blik op het probleem geworpen, in de hoop dat me een makkelijke oplossing onder ogen zou komen. Helaas.
Vanavond heb ik er meer tijd dan ik had gehoopt besteed, maar ik heb wel een deel van de (weg naar de) oplossing gevonden. De test op webginger.net geeft nu een nuttig resultaat terug:
Request log
18:20:13 Looking up WebFinger data for acct:wbk@online.osba.nl
18:20:13 GET https://online.osba.nl/.well-known/webfinger?resource=acct%3Awbk%40online.osba.nl
JSON Resource Descriptor (JRD)
{
"subject": "acct:wbk@online.osba.nl",
"links": [
{
"rel": "self",
"type": "application/activity+json",
"href": "http://online.osba.nl/nextcloud/nextcloud/index.php/apps/social/@wbk"
},
{
"rel": "http://ostatus.org/schema/1.0/subscribe"
}
]
}
Dat was telkens 404, niets gevonden.
Meer details zijn (in het Engels) te vinden Yunohost forum, maar het belangrijkste deel is de benodigde configuratie en waar je het moet laten. Het configuratiebestand waar het om gaat is de nginx-configuratie op
/etc/nginx/conf.d/online.osba.nl.conf
Er zijn twee servers gedefinieerd, de onversleutelde op poort 80 en de versleutelde verbinding op poort 443. De eerste had na het installeren via Yunohost / Nextcloud alle redirects cadeau gekregen, die op poort 443 niets. Ik vond het opvallend, maar bij gebrek aan kennis van nginx deed het ook geen alarmbellen rinkelen. Het blijkt dat de verwijzingen op beid e servers gedefinieerd moeten staan, anders werkt het niet via TLS. Bovendien moet het een combinatie van doorverwijzing en herschrijven van de URL zijn:
location = /.well-known/webfinger {
rewrite ^ https://online.osba.nl/nextcloud/public.php?service=webfinger&$1 last; # $1 will use the first parameter (?resource=…)
}
Stop het stukje tussen de ‘include …’ en ‘log ..’ regels.
Ookal werkt de test op webfinger.net nu, het lukt nog niet om op de ene Nextcloud een gebruiker op een andere Nextcloud-server te vinden.
Nextcloud is een systeem om allerlei dingen die op je computer of op je telefoon staan te bewaren of te delen. Bijvoorbeeld foto’s, muziek, plaatjes, savegames of backups.
Je kunt gewoon inloggen op je Nextcloud door op het vierkantje de drukken en te bladeren in de bestanden die al naar Nextcloud gestuurd zijn, of je kan op je computer/telefoon instellen dat nieuwe foto’s automatisch geupload worden: backup (kopie voor de zekerheid) en synchronisatie (zodat de foto van je telefoon automatisch op je computer komt te staan).
Foto upload
Het hoofdscherm van Nextcloud ziet er ongeveer zo uit:
Het ziet er een beetje uit als de lijst met bestanden op je computer, maar dan op je webserver. Als je voor het eerst kijkt, zie je dat er tijdens de installatie van het systeem al wat voorbeeldbestanden neergezet zijn. Die kun je gerust weggooien.
Een nieuwe foto kun je met het plusje naast het huisje toevoegen. Als je het plusje aanwijst, komt er een menu’tje tevoorschijn waar je kun kiezen een nieuw bestand te uploaden (‘Upload file’/’Bestand uploaden’):
De foto is na een paar ogenblikken (afhankelijk van hoe groot de foto is en hoe snel de verbinding) te zien in de lijst met bestanden.
Foto delen
Onder elke foto (en elk ander bestand) staat een ikoontje, drie balletjes met streepjes ertussen. Dat is om aan te geven dat je iets kan delen. Als je het ikoontje aanklikt, krijg je een nieuw menu aan de rechterkant. Je kan een emailadres of de naam van iemand anders invullen om rechtstreeks te sturen, of je kan op ‘share link’ klikken om een hyperlink klaar te zetten. Die link moet je daarna zelf aan iemand sturen: met een email, overschrijven of een ander berichtje.
Klaar!
Je foto is nu bereikbaar voor iedereen aan wie je de link stuurt, of enkel voor degene aan wie je de email stuurde. Wat die mensen vervolgens doen weet je maar nooit, als je eenmaal iets gedeeld hebt op internet, is het voor altijd gedeeld.
Behalve de foto zelf delen, kun je ook iets over de foto zeggen, of andere mensen er iets over laten zeggen. Iedereen met een account op je Yunohost kan dat in ieder geval, maar je kan ook vrienden op hun eigen Nextcloud rechtstreeks benaderen. Het is me nog niet goed gelukt dat te laten werken, wordt vervolgd.